Het dodelijke ongeluk van Diogo Jota: zou een klapband de oorzaak van het ongeluk kunnen zijn geweest?

De voetbalwereld rouwt om het verlies van Diogo Jota. De aanvaller van Liverpool FC en Portugees international, die onlangs getrouwd was en pas 28 jaar oud was, kwam om het leven bij een tragisch auto-ongeluk in Spanje. Aan boord van de Lamborghini Huracan bevond zich ook zijn jongere broer André Silva, speler van de Portugese tweededivisieclub Penafiel.
De eerste details van het ongeval zijn nu bekend. Diogo Jota en André Silva reden op de A-52 nabij de stad Cernadilla (provincie Zamora), gelegen in het noordwesten van Spanje aan de Portugese grens, toen ze probeerden een andere auto in te halen. Volgens de politie klapte een van de twee achterbanden. Een video van de plaats van het ongeval, gepubliceerd in de lokale krant "Diario de Castilla y León", toont een bandenspoor dat links van de weg naar de berm loopt. Daar brak de Lamborghini vermoedelijk door een vangrail, waardoor hij over de kop sloeg en vervolgens in brand vloog.
De twee mannen konden zichzelf niet uit de auto bevrijden en werden slachtoffer van de vlammen. Foto's en video's op internet laten zien dat de sportwagen onherkenbaar verwoest was. Brokstukken van de gecrashte auto zouden zijn gevonden binnen een straal van ongeveer 100 meter van de plek waar de Lamborghini uiteindelijk uitbrandde.
Na het dodelijke ongeluk met Diogo Jota en zijn broer rijst de vraag of een moderne band echt zomaar kan klappen. Een klapband is namelijk extreem zeldzaam – en als het gebeurt, is er altijd een geldige reden. De krachten die nodig zijn om een nieuwe en functionerende autoband te vernielen, zijn enorm. Ook in het geval van Diogo Jota konden alleen externe omstandigheden tot zo'n catastrofale gebeurtenis leiden. We kunnen op dit moment alleen maar speculeren – maar als het inderdaad een klapband was, zouden de volgende theoretisch mogelijke oorzaken hiervoor verantwoordelijk kunnen zijn geweest:
Als de bandenspanning te laag is, warmt de band zeer snel op door de constante buiging van de wang – vooral bij hoge snelheden. De zijkanten van de band worden na verloop van tijd zo heet dat ze zelfs vlam kunnen vatten. Dit is overigens niet ongebruikelijk bij vrachtwagens, vooral die met lange opleggers. In deze gevallen merkt de vrachtwagenchauffeur mogelijk niet eens dat een van de vele banden stukgaat door onvoldoende spanning, totdat het loopvlak afbreekt. Zulke loopvlakken liggen vaak langs de kant van de weg. De schade door een brandende band kan verwoestend zijn als de lading of de hele vrachtwagen in brand vliegt.
Automobilisten zullen dergelijke dreigende schade waarschijnlijk snel opmerken. Ten eerste zijn er slechts vier wielen, en ten tweede zijn elektronische waarschuwingssystemen voor bandenspanningsverlies al lang verplicht. Sinds 1 november 2014 is de uitrusting met een dergelijk bandenspanningscontrolesysteem (TPMS) verplicht voor alle nieuwe auto's die in de EU worden geregistreerd. De Lamborghini van Diogo Jota kon via het bandenspanningscontrolesysteem zelfs de exacte bandenspanning van elk wiel weergeven. Het is daarom relatief onwaarschijnlijk dat een van de vier banden lang voor het ongeval een aanzienlijk te lage spanning had.
Banden zijn voorzien van een belastingsindex, die het maximale gewicht aangeeft dat een enkele band kan dragen. Dit getal staat direct op de band gedrukt en kan met behulp van een gestandaardiseerde tabel worden omgerekend naar kilogrammen. Een belastingsindex van 91 betekent bijvoorbeeld dat de band maximaal 615 kilogram kan dragen.
Omdat een auto op vier banden rust, moet het draagvermogen per band overeenkomen met het totale gewicht van het voertuig (inclusief laadvermogen). De loadindex staat op de zijkant van de band, naast de bandenmaat, bijvoorbeeld: "205/55 R16 91V". Hierbij staat "91" voor de loadindex.
Het is belangrijk om altijd banden te kiezen met de door de voertuigfabrikant aangegeven draagvermogenindex of hoger – anders kan het gevaarlijk zijn en zelfs de geldigheid van het voertuig in gevaar brengen. Overbelasting van de Lamborghini van Diogo Jota is echter ook onwaarschijnlijk. Hij heeft immers maar twee zitplaatsen en een zeer kleine kofferbak. Banden absorberen zelfs de krachten die ontstaan door dynamische aslastverschuivingen bij volle belasting gemakkelijk.
Omdat banden van rubber zijn gemaakt, zijn ze onderhevig aan een natuurlijk verouderingsproces, dat vooral kan worden versneld door fel zonlicht en hoge temperaturen. Om een oude band te laten barsten door poreus rubber, moet hij echter heel oud zijn. De Lamborghini Huracán rolde tussen 2014 en 2024 van de band in Sant'Agata Bolognese. In het ergste geval zouden de banden van Diogo Jota maximaal elf jaar oud zijn geweest. Op die leeftijd is een bandenwissel aan te raden, maar de kans is klein dat de banden versleten zijn.
Bandenschade is waarschijnlijker, vooral omdat sportwagenbanden een zeer platte wang hebben. Dit betekent dat ze simpelweg niet bestand zijn tegen diepe kuilen of stoeprandcontact. En in tegenstelling tot het dikke en robuuste loopvlak zijn de wangen van de band relatief gevoelig, vooral wanneer ze tussen een scherpe velgrand en een stoeprand terechtkomen. Dergelijke schade wordt uiterlijk in een garage of tijdens een voertuiginspectie ernstig bekritiseerd.
Het dramatische ongeluk van Diogo Jota had ook veroorzaakt kunnen worden door een plotselinge klapband. Naar onze mening zou er echter een enorme externe impact op het achterwiel van de Lamborghini zijn geweest. Hoewel een schroef of spijker ook het loopvlak kan doorboren, veroorzaken ze meestal geen klapband, maar eerder een langzame lekke band.
Als Diogo Jota kort voor het ongeval met hoge snelheid over een obstakel reed, zou het een stoeprand, een scherpe rand of een groot, hard object moeten zijn geweest. De foto's van de ongevalslocatie tonen in ieder geval geen stoeprand. Er wordt tot nu toe geen melding gemaakt van andere obstakels. Beschadigde, scherpe koolstof- of plaatdelen van het voertuig zelf zijn ook denkbaar.
Als de bovengenoemde oorzaken kunnen worden vermeden, hoeft statistisch gezien niemand bang te zijn voor een plotselinge klapband. Als zo'n plotselinge klapband zich voordoet, zijn er aanzienlijke verschillen tussen de voor- en achterwielen. Als een band op de vooras klapt, merk je dat direct, maar afhankelijk van de snelheid is het voertuig nog steeds relatief gemakkelijk aan de kant te manoeuvreren.
Op de achteras kan het anders zijn, aangezien de achterwielen verantwoordelijk zijn voor de koersstabiliteit. Als een band plotseling de controle verliest, kan de achterkant zeer snel doorslippen, waardoor de auto oncontroleerbaar kan slippen. Zelfs het ESP is niet voorbereid op dergelijke scenario's, vooral omdat het geen remkracht meer kan overbrengen via de beschadigde band. Een dergelijke situatie kan bijzonder dramatisch zijn als het grootste deel van het gewicht van de auto op de achteras rust. In het geval van de Lamborghini Huracan met middenmotor van Diogo Jota rust bijna 60 procent van de massa op de achteras. In zo'n auto treedt spin nog plotselinger en heftiger op dan bijvoorbeeld bij auto's met een voorin geplaatste motor. Als de draai-impuls te groot is, heeft zelfs het modernste ESP geen kans om de auto onder controle te krijgen.
Diogo Jota laat een vrouw en drie kinderen achter, geboren tussen 2021 en 2024. Hij won tweemaal de UEFA Nations League met de Portugese nationale ploeg en werd telkens één keer Premier League-kampioen, FA Cup-winnaar en League Cup-winnaar. Jota scoorde 63 doelpunten in 190 Premier League-wedstrijden voor Engeland. Hij scoorde 14 doelpunten in 49 interlands voor de nationale ploeg van zijn land.
auto-motor-und-sport