Często zadawane sobie latem pytanie przez kierowców: Czy mogę dostać mandat za noszenie klapek, skoro przepisy nie określają, jaki rodzaj obuwia należy nosić?

„Dylemat każdego lata: noszenie klapek za kierownicą”. Tak Gwardia Cywilna rozpoczyna komunikat, który opublikowała w mediach społecznościowych, aby po raz kolejny przypomnieć o ponadczasowym, letnim klasyku. Czy można jeździć w klapkach? Czy to legalne? Czy grozi mandat? Te pytania powracają każdego lata, gdy upał zachęca nas do relaksu, nawet za kierownicą, przy praktykach, które mogą wydawać się błahe, ale nie zawsze takie są.

Chociaż Ogólne Przepisy Ruchu Drogowego (RGC) nie precyzują, jaki rodzaj obuwia muszą nosić kierowcy, ani nie zabraniają wyraźnie noszenia jakiegokolwiek rodzaju obuwia, przepisy jasno stanowią, że jazda musi odbywać się bez ograniczeń swobody poruszania się. Przepisy stanowią również, że kierowcy muszą przez cały czas utrzymywać niezbędne pole widzenia i być stale skoncentrowani podczas jazdy, aby zapewnić bezpieczeństwo sobie, innym osobom w pojeździe oraz innym użytkownikom dróg.

Zasady te określono w następujących artykułach RGC:

• Artykuł 3.1. Odnosi się do sposobu prowadzenia pojazdu, z zachowaniem należytej staranności i ostrożności, aby uniknąć wyrządzenia krzywdy sobie lub innym.

• Artykuł 18.1. Dotyczy obowiązku kierowcy zachowania swobody poruszania się, niezbędnego pola widzenia i ciągłej uwagi podczas prowadzenia pojazdu; musi on również utrzymywać odpowiednią pozycję.

• Artykuł 17.1. Stanowi, że kierowcy muszą mieć możliwość panowania nad swoim pojazdem w każdej chwili.

Na podstawie tych trzech artykułów interpretacja prawa jest taka, że kierowcy muszą zadbać o to, aby ich obuwie nie utrudniało im bezpiecznej jazdy, w przeciwnym razie grozi im grzywna. Zasada ta jest taka sama, jak na przykład w przypadku mandatu za jedzenie lub picie podczas jazdy, ponieważ takie działania mogą rozpraszać uwagę kierowców i utrudniać im panowanie nad pojazdem.

W związku z tym, mimo że jazda w klapkach nie jest wyraźnie uregulowana w Ogólnych przepisach ruchu drogowego, władze mogą ukarać tę praktykę, jeśli uznają, że wybrane obuwie utrudnia bezpieczną jazdę lub zagraża bezpieczeństwu na drodze.

Na to właśnie zwracają uwagę funkcjonariusze Gwardii Cywilnej w powyższym filmie i zalecają kierowcom noszenie innego rodzaju obuwia. „Noszenie klapek może negatywnie wpłynąć na prowadzenie pojazdu i spowodować wypadek drogowy” – mówi funkcjonariusz Gwardii Cywilnej. Klapki mogą między innymi zaczepiać się o pedał, powodować poślizg lub utrudniać hamowanie.

Mandat za jazdę w klapkach może sięgać 80 euro, bez odejmowania punktów karnych, choć w poważniejszych przypadkach może wzrosnąć do 200 euro, jeśli zostanie uznany za nieostrożną jazdę. Co więcej, według Pyramid Consulting, w razie wypadku lub zatrzymania przez policję, taki styl ubioru może stać się czynnikiem obciążającym, jeśli zostanie uznane, że utrudnił kierowcy reakcję.

Kancelaria specjalizująca się w prawie ruchu drogowego informuje, że w 2024 roku odnotowano ponad 4000 mandatów za brak kontroli nad pojazdami spowodowany nieodpowiednim obuwiem. Alicante, Malaga i Kadyks, zwłaszcza w ich regionach nadmorskich, to obszary z największą liczbą zgłoszonych kierowców.

Chociaż nie ma standardu określającego dokładny rodzaj obuwia do jazdy samochodem, RACE publikuje na swojej stronie internetowej szereg praktycznych zaleceń, aby zapewnić bezpieczną i komfortową jazdę. Według tej organizacji, idealne obuwie powinno spełniać następujące wymagania:

• Prawidłowe podparcie. Powinno pewnie trzymać stopę i dopasowywać się do jej kształtu, nie pozostawiając żadnych luk.

• Elastyczność. Musi być elastyczna, aby nie ograniczać swobody ruchu. Tylko wtedy pedały będą precyzyjnie reagować na polecenia przekazywane z podeszwy stopy.

• Dobra przyczepność. Podeszwa nie powinna ślizgać się na pedałach. Im cieńsza, tym większa czułość w sytuacjach awaryjnych. Ważne jest również unikanie jazdy z mokrą podeszwą, ponieważ może się ona łatwiej ślizgać.

• Komfort. Buty powinny być lekkie i zapewniać swobodę ruchów. Jeśli są sznurowane, powinny być solidnie zawiązane i niezbyt długie, aby nie zaczepiały się o nie.

• Oddychalność. Szczególnie latem kluczowe jest zapobieganie nadmiernemu poceniu się stóp. Upał może powodować dyskomfort, stres i problemy z koncentracją podczas jazdy.